Arctic Monkeys @ Ziggo Dome Amsterdam, 06 Mei 2023
Blijkbaar was het optreden van de Arctic Monkeys in 2011 in een uitpuilende grote zaal van Paradiso de laatste keer dat de band een headliner show speelde in Nederland. Daarna zouden ze alleen nog regelmatig op festivals te zien zijn, waar ik ze zag uitgroeien van een jonge britpop band naar de grote rock band die ze nu zijn, getuige de snelheid waarmee de Ziggo Dome maar liefst twee keer uitverkocht. Daarbij bouwden ze een indrukwekkend ouevre aan albums op en voorspelde ik dat ze nog een keer een absoluut meesterwerk zouden gaan uitbrengen. Misschien is dat nog niet gebeurd, maar de band weet vaak te verrassen met knap werk, al zijn de meningen verdeeld over de richting die de band is ingeslagen. De branie van weleer heeft plaatsgemaakt voor geduldige composities die uitblinken op alle vlakken maar niet meer de wilde uitspattingen bevatten die sommige fans nu zo erg missen. De jongens zijn dan ook mannen geworden en ik houd heel erg van de knappe composities, mooie arrangementen, vernuftige teksten en de prachtige uitvoeringen.
Vorig jaar was niet iedereen overtuigd van de optredens van de band met daarin nieuwe nummers van de laatste plaat The Car op de setlist en werd het zelfs door sommigen “saai” genoemd. Hoog tijd dus om dat zelf te gaan bekijken. De voorverkoop verliep voor ons niet zo gesmeerd als normaal, waarbij het meestal wel lukt om staanplaatsen te krijgen, ondanks grote vraag. Dit keer echter moeten we genoegen nemen met zitplaatsen op de tweede ring, helemaal aan de zijkant van het podium. Dit geeft een wat vreemde kijkhoek en het idee dat de band daar beneden niet voor jou staat te spelen. We zien Inhaler met veel succes het voorprogramma verzorgen, getuige de enthousiaste reactie van het publiek. De band werkt dan ook hard, maar kan wat mij betreft niet verbloemen dat hun nummers nogal eenvormig zijn.
Dat kan van de hoofdact zeker niet gezegd worden, vooral met de gevarieerde setlist vanavond waarbij ze liedjes van voor tot achter uit hun hele catalogus opdiepen. Daarbij wordt niet één album overgeslagen al is het opvallend dat AM met 5 liedjes het ruimst bedeeld wordt. Misschien niet verwonderlijk aangezien dit een sleutelalbum is voor de band, waarbij ze misschien wat fans kwijt raakten maar ook heel veel nieuwe fans voor zich wonnen. Fans ook die te jong waren om het eerdere werk bewust mee te maken en waarbij die plaat een eerste kennismaking is geweest. Deze jonge fans zijn ook vanavond in grote getalen aanwezig en zingen deze nummers luidkeels mee.
De band, die live uitgebreid is met maar liefst vier extra muzikanten, is in bloedvorm en het optreden is alles behalve saai. In tegendeel, ze weten een enorme spanningsboog neer te zetten die nooit verslapt. De setlist is prachtig uitgebalanceerd, waarbij de oudere wilde rockers afgewisseld worden met de prachtige nieuwe liedjes. Vaak ondergedompeld in warm gelig licht speelt zanger Alex Turner overtuigend de rol van de charismatische frontman. Het is een groot contrast met het verlegen naar zijn schoenen starende jongetje in de begintijd. Naast zijn sublieme teksten is het vooral de manier waarop hij lui zijn teksten zingt wat hem zo goed en uniek maakt. Hij is misschien ook nog eens beter van stem tegenwoordig, maar zijn timing is van ongekende klasse. Opvallend goed zijn ook de drumpartijen van Matt Helders, de stuwende kracht achter de band, die de snellere nummers voorziet van krachtige dwingende grooves, maar ook heerlijk kan gaan hangen in de langzamere nummers.
Verder heeft de band geen behoefte aan onnodig spektakel. Het decor heeft een klassieke stijl uit de jaren 50/60 en samen met het licht doet het denken aan een club uit die tijd. De band weet de gigantische zaal ook nog eens klein te maken, waardoor het bijna intiem wordt. Dankzij de rookmachine, krijgt het soms ook nog eens dat rokerige sfeertje uit die tijd mee. Nummers wijken soms subtiel af van de album versies. Zo klinkt publiekslieveling ‘505’ wat langzamer, maar krijgt meer groove mee en is daarom nog spannender. Tijdens ‘There’d Better Be a Mirrorball’ zakt er natuurlijk een grote glitterbal omlaag met de naam van de band. In de toegift wordt uiteindelijk afgesloten met ‘I Bet You Look Good on the Dancefloor’ waarmee de opmars van de band begon in 2005, gevolgd door ‘R U Mine?’ waarmee de band in 2012 een nieuwe weg in sloeg. Eentje die ze naar de Ziggo Dome heeft gebracht en die nog steeds omhoog loopt. Dit is de meest relevante rock band van dit moment, die headliner waardig is op ieder festival en het aandurft om zich steeds te vernieuwen en risico’s te nemen. Ik had destijds ongelijk over het meesterwerk wat ze gaan uitbrengen. Misschien dat ze dat nog steeds gaan doen, maar het meesterwerk is in ieder geval de band zelf.
Website | Instagram | Spotify | Twitter | YouTube | Facebook
Setlist:
- Sculptures of Anything Goes
- Brianstorm
- Snap Out of It
- Crying Lightning
- Teddy Picker
- The View From the Afternoon
- Four Out of Five
- Big Ideas
- Do I Wanna Know?
- Pretty Visitors
- Arabella
- Why’d You Only Call Me When You’re High?
- Suck It and See
- Fluorescent Adolescent
- There’d Better Be a Mirrorball
- Star Treatment
- 505
- Body Paint
Encore: - I Wanna Be Yours (John Cooper Clarke cover)
- I Bet You Look Good on the Dancefloor
- R U Mine?
Muziekhonger 